Fiziko - baza kurso/Ĝeneralaj fundamentoj: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 337:
===Prezento de movo===
 
Por prezenti movadojnmovon oni uzas koordinatsistemojnkoordinatsistemon. Sur la x-akso estas registrata la tempo kaj sur la y-akso estas registrata la pozicio rilate al la origino de la referencsistemo.
 
Por skizi movadonmovon en la koordinatsistemo oni devas unue mezuri la poziciojn, rilate al la origino de la sistemo, en diversaj momentoj.
 
====Ekzemplo - movo kun konstanta rapido====
[[file:Biciklo1.png |500px|thumb| La ciklisto A preterpasas la du semaforoj kun konstanta rapido]]
En la sekve ilustrata ekzemplo oni konsideras la movadonmovon inter la du semaforoj.
====Ekzemplo - movo kun konstanta rapido====
 
En la sekve ilustrata ekzemplo oni konsideras la movadon inter la du semaforoj.
Ili estas ambaŭ verdaj, do la biciklisto ne devas halti.
{| class="wikitable"
 
|-
! MP !! t [s] !! s [m]
|-
| 1 || 2,0 || 12,0
|-
| 2 || 4,0 || 24,0
|-
| 3 || 6,0 || 36,0
|-
| 4 || 8,0 || 48,0
|-
| 5 || 10,0 || 60,0
|}
[[file:Biciklo2.png |500px|thumb| La ciklisto B ekveturas de la unua semaforo kaj haltas antaŭ la dua semaforo.]]
En la tabelo estas registrataj la interspacoj inter la komenco de la distanco mezurata kaj la diversaj mezurpunktoj de tempo.
El la valoroj rezultas la blua linio en diagramo t-s de Fig. 1.12. Ĝi estas rekta linio, ĉar la rapido estas konstanta.
[[file:Diagramoj t-s.png|500px|thumb|right|La blua rekta linio prezentas movon kun konstanta rapido.
Ju pli kruta estas la linio, kiu prezentas la movadon, des pli granda estas la rapido.
 
La ruĝa kurba linio prezentas movon kiu unue estas akcelata kaj poste haltigata]]
 
[[file:Biciklo2.png |500px|thumb| La ciklisto B ekveturas de la unua semaforo kaj haltas antaŭ la dua semaforo.]]
====Ekzemplo - movo kun varia rapido====
 
Ankaŭ ĉi tiu ekzemplo pritraktas movon inter du semaforoj. Ĉekomence la ciklisto staras antaŭ la unua semaforo kaj ekveturas, kiam ĝi ŝanĝiĝas al verdo. Post 14 sekundoj la movo devas esti haltigita, ĉar la dua semaforo estas ruĝa.
{| class="wikitable"
 
|-
Kun la valoroj de la tabelo povas esti desegnata la ruĝa linio en la diagramo t‑s de la Fig. 1.12. Ĝi estas kurba linio. La rapido ŝanĝiĝas, do ankaŭ la kliniteco de la linio ne povas esti konstanta. Ĝi estas des pli kruta, ju pli granda estas la rapido.
! MP !! t [s] !! s [m]
|-
| 1 || 2,0 || 3,0
|-
| 2 || 4,0 || 10,0
|-
| 3 || 6,0 || 21,0
|-
| 4 || 8,0 || 36,0
|-
| 5 || 10,0 || 48,0
|-
| 6 || 12,0 || 56,0
|-
| 7 || 14,0 || 60,0
|}
Kun la valoroj de la tabelo povas esti desegnata la ruĝa linio en la diagramo t‑s de la Fig. 1.12. Ĝi estas kurba linio. La rapido ŝanĝiĝas, do ankaŭ la kliniteco de la linio ne povas esti konstanta. Ĝi estas des pli kruta, ju pli granda estas la rapido.
 
Oni vidas, ke la maksimuma rapido de la ciklisto B estas pli granda, ol la rapido de la ciklisto, kiu veturas kun konstanta rapido. Fakte, inter la tempopunktoj 6s kaj 8s la ruĝa linio estas pli kruta ol la blua.