Svahila: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
Oshifima (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Oshifima (diskuto | kontribuoj)
Linio 251:
Veninte tiom profunden en la kurso, oni cerbumu iom pri kio oni volas atingi – paroli, skribi aŭ legi. Eble oni povas neatenti iujn sekciojn, almenaŭ komence.
===Paroli svahile===
Se oni precipe volas paroli, certaj vortoj kaj gramatikaĵoj devas veni aŭtomate en vian buŝon. Pri certaj aliaj aferoj oni ne devas sperti tiom bone, ĉar en parolsituacio oni povas mem decidi kiun esprimon oni volas uzi, kaj eviti aliajn. Por komencanto taŭga komenco estas paŭsi Esperantajn esprimmanierojn, se eblas. (Ĉi tia konsilo povas kolerigi tiujn, kiuj jam ofte aŭdis admonojn pri la neceso liberigi sin el siaj denaskaj parolkutimoj. Sed imititraduki laŭvorte ne estas nur malbone. Se oni ankoraŭ entute ne povas diri ion ajn, tiam paŭsado estas kiel apogradiloj por komencanta biciklisto. Espereble oni baldaŭ mem volos trovi la pli idiomajn esprimojn, kiam la situacio estas malpli peniga.) Lernu do ekvivalenton de la plej kutimaj Esperantaj esprimoj frue. Lernu strukturajn vortojn, kajdo adverbojn: vortojn kiel baldaŭ, nunkonjunkciojn, nur, baadaye, kabla ya, ankoraŭ, hapa, zaidi, pamoja?oprepoziciojn.
 
En parolsituacio oni povas ofte helpi sin per relative malmultaj substantivoj, ĉar oni povas montri al la aĵoj. En Esperanto oni tiam uzas la pronomojn "ĝi" kaj "ili" anstataŭ la substantivoj. Komencanta svahila-parolantoj havas pli da problemo, ĉar en tiu lingvo abundas variaĵojn de "ĝi" kaj "ili", kaj malfacile estas decidi kiu estas la ĝusta. Sed oni povas eviti frazojn, kie aĵo estas la subjekto. Oni simple bezonas ŝanĝi la frazkonstruon, farante la subjekton animala. Tio kutime eblas. Fakte, ofte la subjekto jam estas Animalo aŭ Animaloj. Pri tiuj klasoj oni jam lernis, ke "ĝi" estas ''a-'' kaj "ili" estas ''-wa''.
 
Anstataŭ diri "La pakaĵo al la instruisto venis al la poŝtofocejo" diru "La instruisto ricevis la pakaĵon en la postoficejo." Instruisto estas Animalo, do uzu ''a-''. ''Mwalimu alipata pakti katika posta.'' Sufiĉe bona traduko! (Scii kiu estas la prefikso por Pakaĵo estas pli delikata afero, traktita en venonta ĉapitro. Eble oni preferas komence neglekti tiujn ĉapitrojn por koncentri pri aliaj, pli utilaj por parolado.)
Linio 259:
Se oni volas esprimi sin parole, tiam oni bezonas malgrandan, multkapablan vortprovison, kaj ankaǔ kelkajn gramatikajn formojn, kiuj venas al oni rapide kaj senpene, ĉiam, kiam oni volas ion diri. Iujn aliajn formojon oni rajtas neatenti - eble konjunktivon, rilatan kaj kondicionalaj prefiksojn. Eble iuj substantivklasoj estas maloftaj aǔ malfacilaj. (Vere, en periferiaj lokoj de svahilujo oni ofte uzas la klasojn Novaĵo kaj Novaĵoj anstataŭ la kreskaĵajn kaj fruktajn klasoj.) Oni povus neglekti eĉ pli multajn formojn, eĉ uzi la vortojn tute sen afiksoj, kaj tamen esti komprenata. Sed tio ne estus celtrafe. Afiksoj ne nur ĝenas. Ili ankaǔ helpas vin, eĉ se oni estas nur komencanto kaj parolanto.
 
Oni volas rapide trovi la tradukon de la plej oftaj Esperantaj vortoj. Jen listoadverboj, dekiujn prepoziciojoni povas traduki sen cetera gramatiko:
{|class="wikitable"
|'''Esperanto|| nun||ĉi tie||nur||ankaŭ||poste, pli malfrue||baldaŭ||pli
|pli ol||super, sur||dum||post||je||de||el||al, ĝis||en||kun, ĉe||pri||por||antaŭ||sub||inter
|-
|'''Svahila||''sasa||''hapa||''tu||''pia||''halafu, baadaye||''halafu kidogo||''zaidi
|''zaidi ya''||''juu ya||''wakati ya||''baada ya||''-a||''-a||''-toka||''mpaka||''katika, -ni||''na, pamoja na||''kuhusu||''kwa||''kabla ya||''chini ya||''katiye
|}
 
Jen konjunkcioj, kiujn oni senprobleme povas traduki direkte:
{|class="wikitable"
|'''Esperanto'''||kaj||aŭ||sed||ĉar||kiel||ke
|-
|'''SvahilSvahila'''||''na||''au||''lakini||''kwa sababu||''kama||''kwamba
|}
Jen listo de prepozicioj:
Jen adverboj, kiujn oni povas traduki sen cetera gramatiko:
{|class="wikitable"
|'''Esperanto'''||pli nunol||ĉisuper, tiesur||nurdum||ankaŭpost||posteje, plide||el||al, malfrueĝis||baldaŭen||plikun, ĉe||pri||por||antaŭ||sub||inter
|-
|'''Svahila||''sasazaidi ya''||''hapajuu ya||''tuwakati ya||''piabaada ya||''halafu-a||''halafu-toka||''mpaka||''katika, kidogo-ni||''zaidina, pamoja na||''kuhusu||''kwa||''kabla ya||''chini ya||''katiye
|}
Oni povas legi pli pri la prepozicioj, precipe pri ''-a'', kiu bezonas prefikson, en la ĉapitro "Prepozicioj".
 
 
===Skribi svahile===