Svahila: Malsamoj inter versioj

Se oni volas uzi svahilan por legi, tiam unue oni devas rekoni la morfemojn - kaj vortojn kaj afiksojn. La vortojn oni ne necese devas lerni parkere, ĉar oni havas la tempon por serĉi ilin en vortaro, sed oni devas rekoni ilin, eĉ se ili estas kunigitaj kun aliaj morfemoj - prefiksoj kaj sufiksoj. Tiuj prefiksoj kaj sufiksoj indas pli da studado. Ne estas kiel ĉe malpli formoriĉaj lingvoj, por ekzemple la angla kaj la hispana, ke oni trovas la vortojn en la vortaro, kaj simple metas ilin unu post la alia. La vortoj estas ŝanĝitaj per afiksoj, ke ili estas nur malfacile rekoneblaj. Esperanto havas la saman trajton, sed havas malpli multajn afiksojn, kaj ili estas strikte neŝanĝeblaj. Krom tio, dum ĉe Esperanto nur malmultaj afiksoj povas aperi vortkomence (prefiksoj), ĉe la svahila la eblaj prefiksoj estas multaj, kaj kutime tie troviĝas almenaŭ du. Tial uzo de normala vortaro, kie la vortoj estas ordigitaj abocoe laŭ la vortkomenco, estas iom pli malfacila. Tamen ne estas neeble kompreni svahilan tekston helpe de vortaro, eĉ kiam onia kono pri la lingvo estas ege limigita. Unue oni devas disigi la prefiksoj. Tiam taŭgas normalaj vortaroj,.

Sed por legi pli facile indas lerni iujn pliajn formojn, kiujn oni povas eviti kiam oni mem kreas siajn frazojn. Por ĉiuj svahila-legontoj ni nun donas ĉi tie iujn prefiksojn, kiujn ne grave bezonas tiuj lernantoj, kiuj volas precipe paroli aŭ skribi svahilan.

| ''me-||Jesa kompletiga, plenumita, resulta ago aŭ stato. Kiel participo de perfekto en multaj eŭropaj lingvoj, "jam estis"||''Bwana amekufa'' (Sinjoro jam mortis. BwanaLa sinjoro estas morta.)

| ''po-||samtempatempa subfrazo (kiel la tempa prefikso ''ki-''), "-ante"||''Unisemie alipokuja.'' (Diru al mi, kiam vi venis.) ''Nilipofika hapa, nilikaa katika hoteli.'' (Kiam mi venis ĉi tien mi loĝis en hotelo.)

| ''-ye-, -o-||rilata subfrazo, "kiu"||''ninayesomaNinayesoma...'' (miMi kiu legas...). ''tunaosemaTunaosema...'' (viNi kiu legas...).

Oni ofte renkontas vortojn kun la prefikso ''–ni''. Se la vorto estas substantivo, tiu ''ni-'' funkcias kiel Esperanta loka prepozicio ("en", " sur", "ĉe", eĉ "al", "el"). Se la vorto estas imperativo de verbo, ĝi''-ni'' montras, ke la ordono estas dirita al pli ol unu persono.

Kiam oni komencas legi normalajn tekstojn oni vere rimarkas, ke la afiksoj ne estas iuj ornamojn, kiujn oni povas forigi por atingi la veran signifon de la frazo. Ili enhavas multan valoran kaj necesan informon. Kelkfoje, kiam oni rekonas ilin, oni atingas tiom proksimen al la signifo de la tuta frazo, ke oni eble taksos, ke tio sufiĉas, oni ne bezonas serĉi la radikon en la vortaro. Tial la kompreno de la garmatikogramatiko estas tiel grava ĉe la svahila. Same kiel ĉe Esperanto.