Latina/Futuro

Futuro

La Esperanta “os-tenso” ne distingiĝas en latino en plurajn tensojn tiel delikate, kiel la “is-tenso”. Simpla futuro povas priskribi ĉu momentan, finotan kaj unufojan agon ĉu agon ripetotan, daŭran kaj nefinitan.

En malkompleksaj frazoj latino do ne distingas inter la esprimoj “vi estos laŭdata” kaj “vi estos laŭdita”. (Dum en la pasinteco oni uzus por la distingo perfekton/imperfekton.)

Ekzistas ja futura perfekto, sed tiu uziĝas en kompleksaj frazoj kaj plej similas al pluskvamperfekto, signifante ion okazontan iel antaŭ la ĉeffraza estonteco (do ion, kion iu jam estos farinta).

Formado

Futuro same kiel imperfekto ankaŭ kreiĝas de la prezenca radiko kaj ankaŭ uzas sufikson, nome -b-, kiun kutime sekvas -i- (do -bi-). Tiu neniam longas. Kaj en la unuapersona singulara finaĵo estas sen-i-a -ō (-o-r); plie en la dua persono de singularo -i- anstataŭiĝas de -e- kaj en la plurala tria persono de -u-.

• Ekzemploj:

Li (ŝi, ĝi) laŭdos: laud + ā + b + i + t → laudābit

Mi laŭdos: laud + ā + b + i + ō → laudābō

Ili vidos: vid + ē + b + i u + nt → vidēbunt

Ni estos laŭdataj: laud + ā + b + i + mur → laudābimur

Vi estos laŭdata: laud + ā + b + i e + ris → laudāberis

Mi estos vidata: vid + ē + b + i + o + r → vidēbor

---

Resumas tion tabelo:

1a konjugacio			Laudō, -āre
Indikativo			Singularo			Pluralo
			1	2	3	1	2	3
Aktivo	Futuro	laŭdos	laud-ā-b-ō	laud-ā-b-i-s	laud-ā-b-i-t	laud-ā-b-i-mus	laud-ā-b-i-tis	laud-ā-b-u-nt
Pasivo	Futuro	laŭdiĝos	laud-ā-b-o-r	laud-ā-b-e-ris	laud-ā-b-i-tur	laud-ā-b-i-mur	laud-ā-b-i-minī	laud-ā-b-u-ntur

2a konjugacio			Videō, -ēre
Indikativo			Singularo			Pluralo
			1	2	3	1	2	3
Aktivo	Futuro	vidos	vid-ē-b-ō	vid-ē-b-i-s	vid-ē-b-i-t	vid-ē-b-i-mus	vid-ē-b-i-tis	vid-ē-b-u-nt
Pasivo	Futuro	vidiĝos	vid-ē-b-o-r	vid-ē-b-e-ris	vid-ē-b-i-tur	vid-ē-b-i-mur	vid-ē-b-i-minī	vid-ē-b-u-ntur

Aliaj konjugacioj

Rimarku, ke dum la kreado de imperfekto estos pli malpli egala ĉe ĉiuj konjugacioj, la futuro de la unua kaj dua konjugacioj (kiel ĵus prezentita) malsimilas al la futuroj de la tria kaj kvara konjugacioj.

Malregulaj verboj

Dō, dare: same kiel ĉe jam konataj tensoj. La tema vokalo ĉiam mallongas, la posta finiĝo laŭregulas. Dabō, dabis ktp.